Nếu biểu tượng của môn “thể thao trí tuệ” ở Việt Nam là cờ tướng thì Nhật Bản cũng có cờ Shogi. Vậy cờ Shogi là gì? Cách chơi như thế nào? Cùng tham khảo bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết nhé!
Mục Lục
Giới thiệu cờ Shogi: Cờ Shogi là gì?
Cờ Shogi trong tiếng Nhật có nghĩa là Tượng Kỳ hay còn được gọi với cái tên cờ tướng Nhật Bản. Trò chơi này được đánh giá có nhiều điểm tương đồng với cờ vua nhưng cách chơi có phần phức tạp hơn.
Shogi có nguồn gốc từ trò chơi Saturanga của Ấn Độ, xuất hiện từ thế kỷ thứ 6 và sở hữu nhiều điểm độc đáo hấp dẫn người chơi. Khi mới ra đời, Shogi có cách chơi nguyên thủy, dần về sau, xuất hiện luật thả quân – Nghĩa là các quân cờ đã bị bắt có thể trở lại “tham chiến” trên bàn cờ với tư cách là lính của người bắt nó. Chính điều này đã tạo nên sự độc đáo và trở thành một trong những điểm thu hút người chơi lựa chọn giải trí.
Những điều cần biết khi chơi cờ Shogi
Không chỉ được đánh giá là môn thể thao trò chơi trí tuệ đại diện cho xứ sở phù tang mà Shogi còn giúp người Nhật lọt top trí tuệ hàng đầu thế giới như hiện nay. Vậy cùng tìm hiểu xem cờ Shogi này có gì?
1. Bàn cờ Shogi
Bàn cờ sử dụng trong cờ Shogi có thể là hình vuông hay hình chữ nhật đều được. Trong đó, có 81 ô được chia đều nhau và cùng một màu sắc. Trên bàn cờ sẽ có 9 hàng và các quân cờ được xếp vào 3 hàng đầu tiên của mỗi bên, được phân biệt là 3 hàng sân nhà và 3 hàng sân địch dành cho 2 người chơi đối diện nhau.
2. “Điểm danh” các quân cờ Shogi
Các quân cờ Shogi được làm từ chất liệu gỗ, có thiết kế hình lục giác và kích thước bằng nhau. Ở bên trên mỗi quân cờ sẽ được khắc 2 chữ Hán bằng mực đen. Trừ quân Vua và Kim tướng sẽ khắc thêm một hay hai chữ khác bằng mực đỏ để chỉ ra là quân này đã được phong cấp.
Các quân cờ Shogi Nhật Bản bao gồm:
- 1 Vương
- 1 Phi xa
- 1 Giác hành
- 2 Kim tướng
- 2 Ngân tướng
- 2 Quế mã
- 2 Hương xa
- 9 Tốt
Theo đó, các quân cờ được sắp xếp theo thứ tự sau:
- Hàng cuối tính từ ngoài vào là hương xa, mã, tướng bạc, tướng vàng và đứng giữa là vua.
- Hàng thứ hai là quân tượng và xe, tượng đứng bên tay trái và xe đứng bên tay phải.
- Hàng thứ ba là chín quân tốt.
Hướng dẫn cách chơi cờ Shogi Nhật Bản đúng chuẩn
Đầu tiên, hãy thiết lập bàn cờ với mỗi bên 20 quân cờ theo cách đặt đã được hướng dẫn ở phần trên. Đầu nhọn quân cờ sẽ hướng về phía đối thủ, mặt đen lật lên trên. Để bắt đầu ván cờ, trước tiên bạn nên biết luật đi của từng quân cờ. Cụ thể:
Cách đi của các quân cờ trên bàn cờ Shogi
- Vua: Mỗi lần có thể di chuyển 1 ô theo mọi hướng bất kỳ.
- Tướng vàng: Đi được 1 ô về mọi hướng trừ đi chéo về phía sau (tổng cộng có 6 cách đi)
- Tướng bạc: Hướng đi chéo về mọi hướng 1 ô và về phí trước 1 ô (có 5 cách đi)
- Tượng: Đi chéo về 4 phía và không giới hạn số ô. Chỉ dừng lại khi gặp quân địch cản (tổng 4 cách đi)
- Xe: Có thể đi ngang dọc đến khi gặp quân cản và không bị hạn chế số ô tương tự như quân tượng
- Mã: Đi theo hình chữ L, chỉ có thể tiến về phía trước và không bị cản. Nước đi giống như đi chéo 1 ô
- Hương xa: Có thể tiến về phía trước và không hạn chế số ô. Tuy nhiên không được lùi về phía sau
- Tốt: Hướng di chuyển được phép tiến 1 ô về phía trước
Cách chơi cờ Shogi
Khởi đầu cho 1 bên đi trước theo quy ước của hai người chơi, sau đó là tuần tự theo lượt. Người chơi có thể “đi quân” hoặc “thả quân” tùy theo chiến lược của mình. Khi quân di chuyển tới vị trí miền phong cấp thì có thể “phong cấp cho quân” thành quân mới.
Theo đó:
- Tướng bạc thành Tướng vàng sau khi được phong cấp
- Tượng phong cấp (Long mã) có thể di chuyển tương tự như tượng hoặc như Vua,
- Xe phong cấp (Long vương) có thể đi như xe hoặc như Vua
- Mã khi đi đến hàng 8 hoặc 9 sẽ được tự động phong cấp và có nước di chuyển như tướng vàng
- Tới hàng 9, hương xa sẽ tự động được phong cấp và đi như Kim tướng
- Tốt khi đến hàng cuối cùng sẽ tự động phong cấp và đi như Kim tướng
Tìm hiểu luật ăn quân và luật thả quân
- Luật ăn quân là cách loại bỏ quân cờ đối thủ khi chúng tiến đến ô cờ đúng luật có thể ăn được.
- Luật thả quân được hiểu như sau: Khi đến lượt chơi của mình, thay vì di chuyển quân cờ như bình thường thì bạn có thể đưa quân cờ bất kỳ đã bị ăn trước đó quay trở lại vào một ô trống trên bàn cờ. Và lúc này, quân cờ sẽ hoạt động như lính của bạn và hãy di chuyển đúng luật chơi nhé.
- Lưu ý, khi thả quân, người chơi không được dùng quân cờ này để ăn cờ của đối thủ và quân được thả này cũng không được phong cấp nếu đang xuất hiện ở vùng được phong cấp. Việc ăn cờ và phong cấp chỉ được thực hiện bình thường ở đi nước tiếp theo.
- Quân được thả sẽ có nước đi hợp lệ đối với các quân cờ như tốt, mã, hương xa và không được phép thả trên hàng xa nhất. Hay quân mã nếu được thả cũng sẽ không được phép xuất hiện ở hàng thứ 8.
- Nếu quân tốt được thả, hãy nhớ rằng: Không được thả tốt trên cùng 1 cột với quân tốt chưa được phong cấp của cùng bên. Nếu vẫn chưa có quân tốt nào được phong cấp trên tất cả các cột thì việc thả thêm quân tốt là không hợp lệ và không được áp dụng. Thêm nữa, quân tốt sau khi được thả có thể di chuyển và chiếu vương nhưng không được chiếu hết.
Phân biệt giữa chiếu và chiếu hết
Nếu quân cờ của đối thủ đang nằm ở vị trí có thể bắt vương ở nước đi tiếp theo thì được gọi là “chiếu vương”. Lúc này, quân vương phải tìm cách di chuyển để né nước chiếu. Nếu không có nước đi nào hợp lệ để thoát khỏi thì sẽ “chiếu hết” và kết thúc ván cờ với phần thắng dành cho người vừa chiếu.
Kết thúc ván cờ Shogi
Như vậy, với cách chơi như trên, một ván cờ Shogi sẽ kết thúc khi vua của đối phương bị “chiếu” và không có đường thoát như chia sẻ bên trên. Thêm nữa, nếu đối phương cảm thấy không có đường lui sẽ tự nhận mình thua và kết thúc ván cờ tại đây. Tuy nhiên, trường hợp này hầu như rất ít xảy ra.
Ván cờ sẽ được xử hòa nếu gặp phải trường hợp lặp lại cùng 1 nước đi đến 4 lần hay có hai vua cùng tồn tại!
Bỏ túi kinh nghiệm chơi cờ Shogi Nhật Bản dễ thắng
Nếu là người mới bắt đầu tập tành chơi cờ Shogi hay vẫn chưa thực sự thành thục về các chiến thuật đi quân, đừng bỏ qua những kinh nghiệm dưới đây giúp bạn dễ dàng chơi và có cơ hội giành phần thắng cao hơn.
1. Đừng quên tuyệt chiêu “thả quân”
Hãy áp dụng chiến thuật thả quân để đưa quân cờ đã ăn vào bàn cờ, biến thành lính của mình. Nước đi này giúp trò chơi có nhịp độ cực nhanh và tăng thêm sức mạnh thế cờ của bạn.
2. Bí quyết di chuyển quân Vua và xây lâu đài
Hãy tận dụng quân Vua để xây lâu đài bằng sự kết hợp của các quân cờ, tạo nên một hệ thống phòng ngự chắc chắn để bảo vệ vua. Đây là kinh nghiệm rất quan trọng dành cho những ai chưa biết nhiều về cách chơi cờ Shogi. Ba kỹ thuật Xây lâu đài cơ bản trong cờ Shogi là Mino Castle, Yagura Castle, Anaguma Castles như hình minh họa bên dưới. Sơ đồ phòng ngự này giúp chống lại tình huống thả quân bất ngờ từ đối thủ.
3. Di chuyển quân Xe khôn ngoan
Tuyệt đối đừng để khoảng cách giữa quân Xe và quân Vua quá gần nhau. Đây là 2 quân cờ quan trọng nhất trong bàn cờ, nếu đứng gần nhau thì khả năng phải “hy sinh” Xe để bảo vệ Vua là rất lớn khi gặp đối thủ. Vì vậy, nên tách 2 quân cờ này ra ngay từ đầu ván cờ.
4. Dọn đường đúng cách cho quân Tượng
Quân tượng sẽ được xếp ở hàng thứ 2 khi bắt đầu ván cờ. Vì vậy, hãy di chuyển 1 con tốt lên phía trước ở những nước đi đầu để dọn đường chéo cho quân Tượng. Lưu ý, hãy tính toán kỹ lưỡng để tránh tình trạng quân tượng bị đối phương bắt trong quá trình di chuyển.
Hy vọng với những chia sẻ trên có thể giúp bạn đọc hiểu thêm những thông tin hữu ích về môn cờ Shogi, kinh nghiệm chơi cũng như cách môn “thể thao trí tuệ” này. Nếu bạn có thời gian, hãy thử ngay một ván để đánh giá khả năng của mình nhé!